Page 40 - silkvalue
P. 40
39
(7) ราวตั้งหลอด (หรือ รางค้น)
ราวตั้งหลอดค้นเส้นด้ายยืนแบบดั้งเดิม ใช้ส าหรับการทอผ้าด้วยกี่พื้นบ้าน
ส่วนใหญ่มีลักษณะเป็นรางไม้รูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า ยาวประมาณ 139 – 255
เซนติเมตร กว้างประมาณ 25 - 28 เซนติเมตร แกนของรางค้นแต่ละแกนใส่หลอด
ค้นได้ 2 หลอด ปัจจุบันมีการพัฒนาเปลี่ยนแปลงลักษณะไปบ้างแต่หลักการใช้งาน
ยังคงเดิม หน้าที่ของรางค้น คือ เป็นอุปกรณ์ส าหรับใส่หลอดค้นด้ายเมื่อต้องการค้น
เส้นด้ายยืน
(8) ฟืม (ฟันหวี หรือ ทะเม็ง)
เป็นเครื่องมือทอผ้าที่มีลักษณะเป็นกรอบสี่เหลี่ยมผืนผ้า ประกอบด้วยส่วน
ฟันฟืม และกรอบฟืมมีขนาดกว้างประมาณ 14 – 16 เซนติเมตร ยาวประมาณ 90
– 105 เซนติเมตร ฟันฟืมมีลักษณะเป็นซี่ท าด้วยไม้ไผ่เหลาให้บางที่สุด มีความ
กว้างประมาณครึ่งเซนติเมตร ยาวประมาณ 12 เซนติเมตร น ามาร้อยเชือกตรึงติด
เรียงเป็นแถว ปัจจุบันนิยมท าซี่ฟืมด้วยเหล็กหรือทองเหลือง ส่วนกรอบฟืมท าด้วย
ไม้เนื้อแข็ง ตีเป็นกรอบล้อมส่วนฟันฟืม ประกอบด้วยไม้ ๒ ชิ้นที่มีความยาวเท่ากัน
ไม้ด้านบนมีขนาดกว้างกว่าไม้ด้านล่าง ไม้ทั้ง 2 ชิ้นเจาะรูทางด้านปลายทั้งสองข้าง
ไว้ส าหรับสอดไม้ยึดไว้ ฟืม ท าหน้าที่ใช้เป็นช่องส าหรับสอดเส้นด้ายยืนเข้าไป และ
กระทบเส้นด้ายพุ่งให้ชิดกันแน่นกับเส้นด้ายยืนเป็นผืนผ้า (รายละเอียดดังภาพที่
30)
(9) ไม้ร้อยฟันหวี (หรือ ไม้สอด)
ไม้ร้อยฟันหวีท าด้วยโลหะ พลาสติก หรือไม้ไผ่เหลาบางและแบน ส่วน
ปลายท าเป็นตะขอหรือเงี่ยงส าหรับเกี่ยวเส้นไหม ในกรณีท าด้วยโลหะต้องมีด้าม
