Page 520 - บทความแนวปฏิบัติที่ดี KM มทร.+2 ครั้งที่ 10
P. 520
514
และหนังรูปพระนารายณ์ ด้วยน้ าตาเทียนจากเทียนที่ติดอยู่กับตัวหนังเพื่อความเป็นสิริมงคลโดยเริ่มจากหนัง
รูปพระฤษีหนังรูปพระอิศวรและหนังรูปพระนารายณ์ตามล าดับลักษณะการเจิมผู้เจิมจะรวมเทียนทั้ง 3 เล่ม
เข้าด้วยกันแล้วเวียนเป็นวงกลมในลักษณะทักษิณาวัตร (จากซ้ายไปขวา 3 ครั้ง) การเจิมนั้น หมายถึงให้
น้ าตาเทียนหยดบริเวณส่วนบนของหนังรูปเทพเจ้าทั้งสามองค์ แล้วดับเทียน จากนั้นผู้เชิดเชิญหนังรูปเทพเจ้า
ทั้งสามขึ้นทาบจอหนัง ผู้เชิดหนังรูปพระนารายณ์ และผู้เชิดหนังรูปพระอิศวรเชิดหนังในลักษณะถวายบังคม
หนังรูปพระฤษี 3 ครั้งส่วนตัวหนังพระฤษีทาบจออยู่กับที่เมื่อเชิดหนังรูปพระอิศวร และหนังรูปพระนารายณ์
ถวายบังคมเสร็จผู้เชิดก็เชิดหนังรูปเทพเจ้าทั้งสองออกมาหน้าจอตามกระบวนท่าเชิด จากนั้นผู้เชิดหนังรูปพระ
ฤษีก็เชิดหนังรูปพระฤษีลงจากจอน าไปวางไว้ที่โต๊ะหมู่หน้าจอตามเดิมเมื่อผู้เชิดหนังรูปพระอิศวรและหนังรูป
พระนารายณ์เชิดครบตามกระบวนท่าแล้วก็จะเชิญหนังทั้งสองไปยังโต๊ะหมู่บูชาหน้าจอหนังโดยจัดวางหนังรูป
เทพเจ้าทั้งสามตามลักษณะเดิมที่จัดบูชาก่อนการแสดงเป็นอันเสร็จสิ้นกระบวนการวิธีเชิดเบิกหน้าพระก่อน
การแสดง
2. การแบ่งปันแลกเปลี่ยนเรียนรู้ด้านภูมิปัญญาท้องถิ่น
จากการน าองค์ความรู้ วิธีการเชิดเบิกหน้าพระหนังใหญ่ วัดสว่างอารมณ์ จังหวัดสิงห์บุรี
มาแลกเปลี่ยนเรียนรู้กับบุคลากรภายในวิทยาลัย พบว่า ขั้นตอนวิธีการสักการะ บูชาครูก่อนการแสดงหนังใหญ่
ที่เป็นจารีตประเพณี และกระบวนการเชิดเบิกหน้าพระมีความแตกต่างกับที่อื่น เช่น
1. บทพากย์-เจรจา ใช้ภาษาชาวบ้านในการประพันธ์ที่แตกต่างจากกรมศิลปากร
2. ลักษณะท่าเต้นประกอบการเชิดหนังใหญ่ต่างจากกรมศิลปากร และหลักสูตรวิทยาลัยนาฏศิลป์
3. มีการตั้งเครื่องบูชาในการเชิดเบิกหน้าพระ ซึ่งมีความแตกต่างจากกรมศิลปากร
อภิปรายผลการด าเนินงาน
วิทยาลัยได้น าองค์ความรู้ เรื่อง วิธีการเชิดเบิกหน้าพระหนังใหญ่ วัดสว่างอารมณ์ จังหวัดสิงห์บุรี ที่ได้
รับมาใช้ประโยชน์ ดังนี้
1. การจัดการเรียนการสอนรายวิชานาฏศิลป์ไทย ซึ่งเป็นหลักสูตรสถานศึกษาของวิทยาลัยนักเรียน
นักศึกษา มีความรู้และสามารถปฏิบัติการเชิดเบิกหน้าพระหนังใหญ่ของวัดสว่างอารมณ์ จังหวัดสิงห์บุรี ได้
2. การจัดการแสดง วิธีการเชิดเบิกหน้าพระหนังใหญ่ วัดสว่างอารมณ์ จังหวัดสิงห์บุรี
เพื่อเผยแพร่ความรู้แก่นักเรียน นักศึกษา เยาวชน และประชาชนที่สนใจในโอกาสต่างๆ เช่น งานพิธีไหว้ครู
ประจ าปีของวิทยาลัย งานแผ่นดินสมเด็จพระนารายณ์มหาราช และงานอนุรักษ์มรดกไทย เป็นต้น
สรุป
ในการจัดเก็บองค์ความรู้ด้านภูมิปัญญาท้องถิ่น เรื่อง วิธีการเชิดเบิกหน้าพระหนังใหญ่ วัดสว่างอารมณ์
จังหวัดสิงห์บุรี ได้จัดท าเป็นรูปเล่ม และบันทึกวีดีทัศน์ เพื่อเป็นแหล่งสืบค้นข้อมูล ให้แก่ครู นักเรียน นักศึกษา
และประชาชนผู้สนใจ มีการน าความรู้ที่ได้รับมาใช้ในการเรียนการสอนในรายวิชานาฏศิลป์ไทย และน ามาใช้ใน
การแสดงเพื่อเผยแพร่ศิลปวัฒนธรรม
