Page 672 - บทความแนวปฏิบัติที่ดี KM มทร.+2 ครั้งที่ 10
P. 672
666
1) ใช้เครื่องเจียระไนไฟฟ้าชนิดเจียระไนเหล็กทาบเข้ากับปากลูกโหวดจากนั้นหมุน
โหวดรอบเป็นวงกลม ท าปากลูกโหวดเอียงเป็นมุมประมาณ 45 องศา เท่ากันทุกลูก
2) ใช้คัตเตอร์กรีดรอบรูข้างในลูกโหวดให้บางเรียบและเอียงเข้าไปข้างในอีกชั้นหนึ่ง
ขั้นที่ 8 การขัดส่วนภายในรูลูกโหวด เหลาไม้ไผ่ให้เป็นแท่งขนาดที่สามารถแทงเข้าไปในรูลูก
โหวดได้ ใช้กระดาษทรายขนาดละเอียดพันรอบปลายแท่งไม้ แล้วสอดเข้าออกพร้อมกับหมุนให้กระดาษทราย
ขัดภายในลูกโหวด ท าให้ลูกโหวดบางขึ้นอีกทั้งเป็นการท าความสะอาดภายในลูกโหวด มีผลท าให้เสียงของ
โหวดดีขึ้น
ขั้นที่ 9 การอัดขี้สูดเข้ารูโหวด มีขั้นตอนดังนี้
1) ปั้นขี้สูดเป็นก้อนแหลมคล้ายลูกปืน โดยคาดคะเนขนาดก้อนตามขนาดของรูลูกโหวด
แต่ละลูก ถ้าลูกโหวดใหญ่ให้ปั้นก้อนใหญ่ แต่ถ้าลูกโหวดเล็กให้ปั้นก้อนเล็ก
2) น าไม้วัดระดับเสียง โดยท าขึ้นจนได้ระยะของระดับเสียงต่างๆ บนลูกโหวด ซึ่ง
ก าหนดเป็นเครื่องหมายบนไม้แล้วน ามาสอดเข้าภายในรูลูกโหวดตามระยะของระดับเสียง
จากไม้วัดระดับเสียงลูกโหวดข้างต้น สามารถวิเคราะห์เป็นตาราง ซึ่งไล่ระดับจากด้านล่างขึ้นด้านบนของไม้
3) น าขี้สูดที่ปั้นแล้วใส่เข้าทางก้นลูกโหวด ใช้ไม้ไผ่อีกแท่งเข้าก้นรูลูกโหวดเพื่อดันขี้สูดให้
อัดกันแน่น ท าในลักษณะเหมือนกับกับข้อข้างต้น จนครบทุกลูกตามระดับเสียงต่างๆ
ขั้นที่ 10 การท าหัวโหวด เมื่อติดลูกโหวดกับแกนโหวดเสร็จแล้ว น าขี้สูดในขั้นตอนข้างต้นมา
ผสมกับขี้ชันเข้าอีกเล็กน้อยเพื่อเพิ่มความแข็งของขี้สูดขึ้นอีก เนื่องจากขี้สูดในส่วนที่เป็นหัวโหวดต้องมีความ
แข็ง แล้วน าขี้สูดมาแปะติดเข้ากับหัวโหวดเป็นรูปภูเขาที่มียอดป้านสูงขึ้นจากส่วนที่เป็นไม้ไผ่ประมาณ 2
เซนติเมตร โดยให้ขี้สูดยื่นออกไปติดลูกโหวดประมาณ5 มิลลิเมตร จากนั้นใช้มือแตะน้ าหรือน้ าลายแล้วลูบให้
ขี้สูดมีความเรียบ
ลักษณะของหัวโหวด มีดังนี้
1) หัวโหวดแบบครึ่งวงกลม เป็นการแต่งขี้สูดให้โค้งเป็นลักษณะรูปครึ่งวงวงกลมคว่ าหน้าลง
2) หัวโหวดแบบมุมป้าน เป็นการแต่งขี้สูดให้โค้งเป็นลักษณะคล้ายภูเขาที่มียอดทื่อ
3) หัวโหวดแบบมุมแหลม เป็นการแต่งขี้สูดให้โค้งเป็นลักษณะคล้ายภูเขาที่มียอดแหลม
4) หัวโหวดแบบกึ่งมุมป้านกึ่งมุมแหลม เป็นการแต่งขี้สูดให้โค้งเป็นลักษณะคล้ายภูเขาที่มี
ยอดกึ่งมุมป้านกึ่งมุมแหลม
สรุปได้ว่าการท าหัวโหวดทั้ง 4 แบบขึ้นอยู่กับความต้องการของผู้เป่าโหวด เนื่องจากริมฝีปากของผู้
เป่าโหวด มีลักษณะที่แตกต่างกัน ดังนั้นหัวโหวดแต่ละแบบจึงไม่สามารถก าหนดตายตัวได้
ขั้นที่ 11 การติดถุงพลาสติกหัวโหวด น ามาครอบเข้ากับหัวโหวด โดยดึงให้ถุงพลาสติกมี
ความตึงห้ามหย่อนโดยเด็ดขาด จากนั้นน ามีดตอกกรีดถุงพลาสติกในระดับเกือบถึงลูกโหวดอย่างเบาที่สุดเป็น
รูปวงกลม ลอกถุงพลาสติกด้านข้างออกถุงพลาสติกที่ติดท าให้จุดที่หมุดโหวดรอบไต้ริมฝีปากเกิดความลื่นไหล
ขั้นที่ 12 การตั้งระดับเสียงโหวดควบคู่กับการแต่งจมูกโหวด เมื่อได้หัวโหวดเป็นที่เรียบร้อย
แล้ว ขั้นตอนต่อไปเป็นการตั้งระดับเสียงครั้งที่สองของโหวดแต่ละลูกกับจมูกโหวด เนื่องจากจมูกโหวดนั้นมีผล
ต่อคุณภาพและระดับเสียงของโหวด ประการแรกใช้ไม้ไผ่ปลายแหลมขนาด 1.5 เซนติเมตร ดันขี้สูดให้ลึกเข้า
ไปในลูกโหวด ทดลองเป่าโดยเอามือปิดลูกที่อยู่ถัดไป สังเกตเวลาเป่าว่าถูกระดับเสียงหรือไม่ โดยเช็คกับเครื่อง
ตั้งระดับเสียงเสียง (Tuner)โดยมีหลักการคือ ถ้าขี้สูดยื่นออกไปหาท่อลูกโหวดน้อยเกินไป มีผลท าให้เป่าแล้ว
เกิดการสั่นสะเทือนของท่อลูกโหวดน้อย เนื่องจากระดับลมของปากเข้าท่อในระดับน้อย มีผลท าให้เป่าดังยาก
และมีเสียงทุ้ม ถ้าขี้สูดยื่นออกไปหาท่อลูกโหวดมากเกินไป มีผลท าให้การสั่นสะเทือนของท่อลูกโหวดมาก
