Page 495 - บทความแนวปฏิบัติที่ดี KM มทร.+2 ครั้งที่ 10
P. 495
489
สรุปผล
กลวิธีการเดี่ยวระนาดเอก 2 ราง ตามแนวทางศิลปินต้นแบบ ครูนัฐพงศ์ โสวัตร สิ่งส าคัญที่ท าให้การ
บรรเลงมีประสิทธิภาพสูงสุด คือ การฝึกฝนจนเกิดทักษะความช านาญ ซึ่งกระบวนการฝึกตามแนวทางของ
ครูนัฐพงศ์ โสวัตร มีความสัมพันธ์เกี่ยวเนื่องกันไปตามล าดับขั้น ดังนี้
ขั้นที่ 1 ฝึกบรรเลงระนาดเอกรางเดียวจนเกิดความช านาญ มีกระบวนการ ดังนี้
1) ฝึกท่านั่งและการจับไม้
2) ฝึกการไล่เพื่อสะสมก าลัง
3) ฝึกทักษะในการบรรเลงเดี่ยว
ขั้นที่ 2 ฝึกบรรเลงระนาดเอก 2 ราง มีกระบวนการ ดังนี้
1) ฝึกท่านั่งและการจัดวางเครื่องดนตรี
2) วิธีการเลือกเครื่องดนตรีส าหรับใช้บรรเลงเดี่ยวระนาดเอก 2 ราง
3) กลวิธีการบรรเลงระนาดเอก 2 ราง
ขั้นที่ 1 ฝึกบรรเลงระนาดเอกรางเดียว
กระบวนการที่ 1 ฝึกท่านั่งและการจับไม้
ท่านั่งการบรรเลงระนาดเอก
นั่งขัดสมาธิหันหน้าเข้าหาเครื่องดนตรี โดยให้อยู่กึ่งกลางรางระนาดเอก ไม่ก้มหน้าหรือเงยหน้ามาก
เกินไป ล าตัวตรงตั้งฉากกับพื้น หัวไหล่และท่อนแขนปล่อยลงข้างล าตัวตามสบาย ข้อศอกไม่ชิดติดล าตัวหรือ
กางออกมากเกินไป หากพิจารณาการนั่งบรรเลงระนาดเอกโดยรวมแล้วต้องมีความสง่าและมีบุคลิกดี
การจับไม้
วิธีการจับไม้สามารถจับได้หลายแบบ แต่ในการบรรเลงระนาดเอกของครูนัฐพงศ์ โสวัตร ใช้วิธีการจับ
ไม้แบบปากกาและแบบปากไก่ โดยในแต่ละแบบมีวิธีการจับแตกต่างกันจึงส่งผลให้เสียงที่เกิดขึ้นมีความ
แตกต่างตามไปด้วย
- การจับไม้แบบปากกา จับไม้ระนาดให้ก้านไม้พาดอยู่ในร่องกลางอุ้งมือ พร้อมกับใช้
นิ้วกลาง นิ้วนาง และนิ้วก้อย จับก้านไว้และเหยียดนิ้วหัวแม่มือแตะที่ด้านข้างไม้ตี ปลายนิ้วชี้เหยียดตรงกดที่
ก้านไม้ระนาด ระยะห่างระหว่างหัวไม้กับปลายนิ้วชี้ก าหนดให้อยู่ในระยะเท่ากันทั้งข้างซ้ายและข้างขวา เพื่อให้
ได้คุณภาพเสียงที่สมดุลกัน
- การจับไม้แบบปากไก่ จับไม้ระนาดให้ไม้พาดอยู่ในร่องกลางอุ้งมือ พร้อมกับใช้นิ้วกลาง
นิ้วนาง และนิ้วก้อย จับก้านไว้และเหยียดนิ้วหัวแม่มือแตะที่ด้านข้างไม้ตี ปลายนิ้วชี้ไพล่ลงข้างก้านไม้ระนาด
ทางด้านนิ้วกลาง ระยะห่างระหว่างหัวไม้กับปลายนิ้วชี้ก าหนดให้อยู่ในระยะเท่ากันทั้งข้างซ้ายและข้างขวา
เพื่อให้ได้คุณภาพเสียงที่สมดุลกัน
