Page 498 - บทความแนวปฏิบัติที่ดี KM มทร.+2 ครั้งที่ 10
P. 498
492
เพลงเดี่ยวที่น ามาฝึกนั้นจะเป็นเพลงเดี่ยวอะไรก็ได้ แต่ต้องมีกลวิธีพิเศษต่างๆ เช่น การตีสะบัด
สะเดาะ ขยี้ คาบลูกคาบดอก ฯลฯ อยู่ในท านองเพลงด้วย
วิธีการฝึกคือการตีติดต่อกันอย่างน้อย 3 เที่ยวโดยไม่หยุดพักเพื่อเป็นการฝึกความคล่องแคล่วและฝึก
ความอดทนควบคู่กันไป ในขณะที่ตีติดต่อกันนั้นอาจมีบางท านองหรือบางลูกที่ตีไม่ชัดเจนก็ให้ผ่านไปก่อน ให้
มุ่งประเด็นไปที่การตีติดต่อกันให้ครบ 3 เที่ยว แล้วหลังจากนั้นค่อยน าท านองหรือลูกที่ตีไม่ชัดกลับมาฝึกใหม่
จนกว่าจะชัดเจนหรืออีกวิธีหนึ่งคือการสร้างแบบฝึกหัดเพื่อใช้ฝึกกลวิธีเฉพาะของระนาดเอกโดยการน าท านอง
ในเพลงเดี่ยวออกมาฝึก
เมื่อฝึกแบบฝึกหัดจนสามารถตีได้ชัดเจนจนไม่มีข้อบกพร่องแล้ว ให้กลับไปบรรเลงเดี่ยวตั้งแต่ต้นใหม่
อีกรอบ และสังเกตดูว่าถูกต้องชัดเจนหรือไม่ แต่ถ้ายังมีท านองไหนบกพร่องอยู่ให้กลับมาฝึกใหม่จนกว่าจะ
ชัดเจน ท าเช่นนี้ไปเรื่อยๆ จนไม่มีข้อผิดพลาดและจนเกิดความช านาญ
ครูนัฐพงศ์ โสวัตร กล่าวว่า “ทักษะเกิดจากการท าซ้ า เมื่อเราท าซ้ าบ่อยๆ จนเกิดทักษะแล้วจากทักษะก็จะ
กลายเป็นความช านาญ นั่นหมายถึงการบรรเลงที่มีคุณภาพ”
การฝึกตามกระบวนการดังที่ได้กล่าวมานั้น เป็นการฝึกที่ผู้บรรเลงระนาดเอกต้องหมั่นฝึกฝนจนเกิด
ความช านาญ เพื่อเป็นการวางรากฐานในการฝึกขั้นต่อไป คือ การบรรเลงระนาดเอก 2 ราง ซึ่งในการบรรเลง
ระนาดเอก 2 รางนั้น ใช้ทักษะฝีมือในทุกส่วนเหมือนกับการบรรเลงระนาดเอกแบบรางเดียว เพียงแต่ต้อง
เพิ่มเติมทักษะในการบรรเลงระนาดเอกแบบ 2 รางเข้าไป ดังนั้นจ าเป็นอย่างยิ่งที่ผู้บรรเลงต้องมีทักษะในการ
บรรเลงระนาดเอกรางเดียวถึงขั้นช านาญเสียก่อน จึงจะสามารถฝึกบรรเลงระนาดเอก 2 รางได้
ขั้นที่ 2 ฝึกบรรเลงระนาดเอก 2 ราง
กระบวนการที่ 1 การจัดวางเครื่องดนตรีและท่านั่งการบรรเลงระนาดเอก
การจัดวางเครื่องดนตรี
จัดวางรางระนาดเอกให้โขนของทั้ง 2 รางเกือบชิดกัน โดยท ามุมประมาณ 45 องศา อาจมากกว่าหรือ
น้อยกว่ามุม 45 องศาก็ได้ตามความถนัดและสรีระของผู้บรรเลง โดยลูกทวนของรางซ้ายมือและลูกยอดของ
รางขวามือต้องอยู่ระดับเดียวกัน ไม่ชิดใบโขนเกินไปและอยู่ในระดับสายตาที่ผู้บรรเลงสามารถมองเห็นได้ถนัด
ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับสรีระและความถนัดของผู้บรรเลงแต่ละคนด้วย
ภาพที่ 2 ลักษณะการจัดวางเครื่องดนตรี
