Page 394 - บทความแนวปฏิบัติที่ดี KM มทร.+2 ครั้งที่ 10
P. 394
388
การจัดการเรียนการสอนโดยการใช้แผนที่ความคิดสรุปเนื้อหาบทเรียน เป็นรูปแบบการสอนที่ให้
นักศึกษาสร้างองค์ความรู้ใหม่ด้วยตนเอง (Constructivism) ฝึกค้นหาองค์ประกอบหลักของเนื้อหาบทเรียน
และสามารถเชื่อมโยงความสัมพันธ์ของแต่ละองค์ประกอบได้ ซึ่งจะช่วยพัฒนากระบวนการคิดวิเคราะห์ของ
ผู้เรียน ให้เกิดความคิดอย่างเป็นระบบเป็นขั้นตอน และเป็นประโยชน์ในการช่วยพัฒนาการเรียนของนักศึกษา
ได้เป็นอย่างดี นอกจากนี้การใช้แผนที่ความคิดสรุปเนื้อหาบทเรียนยังท าให้ผู้เรียนเกิดความสนุกสนาน
เพลิดเพลินกับการใช้จินตนาการในการตกแต่งภาพ การใช้สี เส้น และการโยงใย เชื่อมโยงความสัมพันธ์แทน
การจดบันทึกแบบเดิม ซึ่งช่วยให้ผู้เรียนค้นพบแนวทางในการเรียนรู้ เกิดความสนใจในการเรียน และเปลี่ยน
พฤติกรรมการเรียนของตนเอง ดังนั้นการใช้แผนที่ความคิดในการพัฒนาทักษะการเรียนรู้ของนักศึกษาเป็นการ
สอนให้ผู้เรียนรู้จักการคิดวิเคราะห์และเชื่อมโยงความสัมพันธ์ของเนื้อหาบทเรียน ซึ่งจะช่วยพัฒนา
กระบวนการเรียนรู้ของนักศึกษาและพัฒนาการเรียนการสอนในรายวิชาวิทยาศาสตร์และคณิตศาสตร์ให้มี
ประสิทธิภาพยิ่งขึ้น
วิธีการด าเนินงาน
การจัดการความรู้เพื่อพัฒนาการเรียนการสอนรายวิชาวิทยาศาสตร์และคณิตศาสตร์ด้วยการใช้แผนที่
ความคิดสรุปเนื้อหาบทเรียน มีวิธีการด าเนินการ 4 ขั้นตอนหลัก ๆ ดังนี้
1. การวางแผน
1.1 จัดประชุมคณาจารย์ในสาขาวิทยาศาสตร์กายภาพเพื่อพิจารณาแนวทางในการด าเนินการ
จัดการความรู้ด้านการเรียนการสอนร่วมกัน โดยให้อาจารย์ผู้สอนแต่ละท่านน าเสนอปัญหาด้านการเรียนการ
สอนในแต่ละรายวิชาของตนเอง จากนั้น บันทึกรวบรวมประเด็นปัญหาในด้านต่างๆ แล้วจัดเรียงล าดับ
ความส าคัญของปัญหาในแต่ละประเด็น
1.2 ก าหนดประเด็นปัญหาด้านการเรียนการสอนรายวิชาวิทยาศาสตร์และคณิตศาสตร์ และระดม
ความคิดโดยการพูดคุยแลกเปลี่ยนความคิดเห็นของอาจารย์ผู้สอน เพื่อหารูปแบบการจัดการเรียนการสอน
ก าหนดวิธีการสอน และการประเมินผลการเรียนการสอน
1.3 สรุปแนวทางการจัดการเรียนการสอนร่วมกันในแต่ละรายวิชา โดยก าหนดวิธีการสอนด้วยการ
ใช้แผนที่ความคิดในการสรุปเนื้อหาบทเรียนเพื่อพัฒนาการเรียนการสอนรายวิชาวิทยาศาสตร์และคณิตศาสตร์
พร้อมทั้งก าหนดรายวิชาที่ใช้แผนที่ความคิดเป็นเครื่องมือในการเรียนการสอน ซึ่งเป็นรายวิชาที่เปิดสอนใน
ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2558 จ านวน 15 รายวิชา ประกอบด้วย วิชาหลักสถิติ สถิติธุรกิจ สถิติใน
ชีวิตประจ าวัน คณิตศาสตร์เบื้องต้น เคมีพื้นฐาน เคมีเบื้องต้น เคมีวิเคราะห์เบื้องต้น เคมีอินทรีย์ ฟิสิกส์
เบื้องต้น ฟิสิกส์พื้นฐาน ฟิสิกส์พื้นฐาน 1 ฟิสิกส์ 2 แหล่งพลังงานทางเลือก การวางแผนการทดลองทางการ
ประมง และวิชาการวิเคราะห์ข้อมูลทรัพยากรชายฝั่ง